თქვენ 26 ოქტომბერის არჩევნები აღწერეთ, როგორც პოტენციურად "ბოლო შანსის არჩევნები", რომელიც შეიძლება ამ ქვეყანას ჰქონდეს. რას გულისხმობდით ამით? ამის შესახებ ინგლისურენოვანი გაზეთი Georgia Today წერდა.
ეს არასდროს მითქვამს. არასოდეს მიფიქრია, რომ ეს "ბოლო არჩევნები" იქნება. მიმაჩნია, რომ ეს რეფერენდუმია საქართველოს ევროპულ მომავალსა და წარსულზე ან რაიმე გაურკვეველ მომავალზე და დარწმუნებული ვარ, რომ ქართველი ხალხი თავის ევროპულ მომავალს აირჩევს, როგორც ამას წარსულში აკეთებდა, როგორც დამოუკიდებლობის დროს, ასევე მანამდე. დარწმუნებული და ფრთხილად ოპტიმისტურად განწყობილი ვარ, მაგრამ რა თქმა უნდა, არ ვფიქრობ, რომ ეს "ბოლო არჩევნებია".
მაგრამ არსებობს თუ არა შიში, რომ მმართველმა პარტიამ შეიძლება არჩევნები მოიპაროს? ამაზე აფრთხილებდით?
არც ამას ვამბობ, რადგან ვფიქრობ, რომ როდესაც ხალხის მკაფიო მობილიზებაა - ამას გვეუბნება ჩვენი ისტორია - მაშინ არ არსებობს არანაირი არჩევნების გაყალბება, რომელსაც მიზანდასახული მოსახლეობის დაძლევა შეუძლია. ქართულმა მოსახლეობამ კი, ბოლო პერიოდში, ორჯერ აჩვენა, შარშანაც და წელსაც, მარტშიც და აპრილშიც რა უნდა და თან ძალიან ნათლად. ახლა ისიც ცხადია, რომ ჩვენ ეს არჩევნებზე უნდა დავამტკიცოთ და ეს ისაა, რაც ოქტომბერში მოხდება.
არის თუ არა შიში ხალხში - ხედავთ თუ არა შიშს, რომ [არჩევნები] გაყალბდება?
შიში არაა, ეს იმის რწმენაა, რომ ისინი არჩევნებს აუცილებლად გააყალბებენ. ჩვენ არჩევნების გაყალბების ძალიან მდიდარი ისტორია გვაქვს, მაგრამ თუ მოსახლეობის მობილიზება იქნება, არჩევნების მიმართულების შესაცვლელად [ხმის გაყალბება] არასდროს არაა საკმარისი. და ამ შემთხვევაში, ორი მიზეზი გვაქვს კიდევ უფრო ოპტიმისტურად განწყობილები ვიყოთ. ერთი ისაა, რომ საქართველოს ახალგაზრდები, რომლებსაც არასდროს ჰქონიათ ხმის მიცემის ინტერესი, მასიურად აპირებენ ხმის მიცემას, რადგან სწორედ ისინი იყვნენ ქუჩაში გამოსულები. ეს ნახევარი მილიონი ადამიანია.
მეორე დიასპორაა, რომელიც ერთი მილიონი ან მეტი ხმაა. დიდმა რაოდენობამ შეიძლება ხმა ვერ მისცეს, რადგან ხელისუფლება მათ ამის საშუალებას არ აძლევს, ადვილად წავიდნენ და ხმა მისცენ. მაგრამ რა თქმა უნდა, წინა არჩევნებთან შედარებით, უფრო დიდი რაოდენობა აპირებს ხმის მიცემას. ბოლო არჩევნებზე 17 000-მა ადამიანმა მიიღო ხმა ერთი მილიონიანი დიასპორიდან. მათთვის ხმის მიცემა ყოველთვის ადვილი არაა. მათ შეიძლება ჰქონდეთ სამუშაო ვალდებულებები, ან შეიძლება არ ჰქონდეთ თავისუფალი დრო.
მაგრამ ამჯერად ისინი, ისევე როგორც ჩვენ, ისევე როგორც მე, მიიჩნევენ, რომ სასწორზე საქართველოს მომავალი დგას - ევროპული მომავალი, დემოკრატიული მომავალი, ეროვნული მომავალი - რადგან ეს მართლაც ეგზისტენციალური რეფერენდუმია. ასე რომ, ისინი ამ არჩევნებში უფრო მეტად ჩაერთვებიან, ვიდრე ოდესმე ყოფილან და ჩვენ საზღვარგარეთ უკვე ვხედავთ მობილიზაციას, ევროპაში და შეერთებულ შტატებში, სადაც არის ხალხს ეხმარებიან დედაქალაქებში გამგზავრებაში - ერთადერთი ადგილი, სადაც მათ ხმის მიცემა შეუძლიათ.
ხელისუფლებამ უარი თქვა საელჩოს გარდა, სხვაგან საარჩევნო უბნების გახსნაზე, რაც აჩვენებს, თუ რამდენად ეშინიათ დიასპორის ხმების. ეს ყველაფერი აჩვენებს, თუ სად დგას მოსახლეობა. დიახ, შეგიძლიათ სცადოთ მისი [არჩევნების] გაყალბება, მაგრამ ამას მკაფიო ლიმიტი აქვს. და ვფიქრობ, რომ თუ გადავხედავთ ხელისუფლებას და როგორ იქცევიან ისინი ბოლო კვირების განმავლობაში, ეს იმაზე მეტყველებს, რომ მათი გამოკითხვებიც კი, რომლებსაც ისინი არ აქვეყნებენ, აჩვენებს, თუ სად დგას საქართველოს მოსახლეობა. ასე რომ, ეს ყველაფერი არის მიზეზი იმისა, რომ ვიყო ოპტიმისტურად განწყობილი და არ მეშინოდეს.
თქვენ ხალხის მანდატით არჩეული საქართველოს ბოლო პრეზიდენტი ხართ. თქვენ პირდაპირი წესით არჩეული მანდატი გაქვთ. თქვენ ხალხმა აგირჩიათ. ეს გარკვეულ მორალურ უფლებამოსილებას გაძლევთ. იღებთ თუ არა მონაწილეობას დიასპორის მობილიზებაში? ხართ თუ არა თქვენ პირადად ხართ ჩართული?
ვარ და ვაპირებ კიდევ უფრო ჩართული ვიყო. მე, გარკვეულწილად, დიასპორის არაფორმალური წარმომადგენელი ვარ, რადგან ჩემი ოჯახი დიასპორაში იყო. იქ გავიზარდე და დიასპორიდან დავბრუნდი. იმედი მაქვს, რომ საქართველოს ნათელი მომავალი საზოგადოებისთვის იგივეს გააკეთებს - დააფიქრებს, რომ მათაც შეუძლიათ დაბრუნდნენ ქვეყანაში და იყვნენ ამ ქვეყნის განვითარების ნაწილი. ასე რომ, დიახ, მე ჩართული ვარ. ადმინისტრაციის მხრიდან ვმუშაობდით, რათა დიასპორას დავუკავშირდეთ და განვუმარტოთ, რა უნდა გააკეთონ პროცედურებთან დაკავშირებით. მე არ ვარ ჩართული [საარჩევნო] კამპანიაში რომელიმე მხარის სასარგებლოდ, ვინაიდან საქართველოში ევროპული პლატფორმის ლიდერი ვარ, რომელიც აერთიანებს ყველა პარტიას, რომელმაც ევროპულ, „ქართულ ქარტიას“ ევროპისთვის მოაწერა ხელი, ამ კამპანიაში ვარ ჩართული, რეფერენდუმის კამპანიაში, მაგრამ ზომიერად – რომელიმე კონკრეტული პარტიისთვის ბრძოლის გარეშე და ბრძოლაში იმ კამპანიისთვის, რასაც საქართველოს ერთადერთ შესაძლო მომავალს ვხედავ.
საკმაოდ ცხადია, სად დგახართ. თქვენ მმართველი პარტიის წინააღმდეგ დგახართ.
სანამ მმართველი პარტია ევროპის წინააღმდეგაა, დიახ, რა თქმა უნდა! და ამ პროცესის დასაწყისშივე მათ შევთავაზე, პირველ რიგში, მოსულიყვნენ და განეხილათ ევროპული ქარტია, შემდეგ კი ხელი მოეწერათ. მაგრამ რადგან ისინი არც კი მოვიდნენ ქარტიის შესახებ თავიანთი შეხედულებების წარმოსაჩენად, ცხადი იყო, რომ არ აპირებდნენ მასზე ხელმოწერას. ახლა კი, რაც უფრო მეტად ვუახლოვდებით წინასაარჩევნო კამპანიის პერიოდს, მით უფრო ცხადი ხდება, რომ ისინი პროევროპული არ არიან. ასე რომ, რა თქმა უნდა, თუ ისინი პროევროპული არ არიან, ისინი ერთგვარ რუსულ თამაშს თამაშობენ.
ისინი აცხადებენ, რომ პროევროპულები არიან.
მე განცხადებებით არ ვმსჯელობ. მე ფაქტებით ვმსჯელობ. და ფაქტია, რომ მას შემდეგ, რაც ჩვენ კანდიდატის სტატუსი მივიღეთ - რისთვისაც მათ ბევრი არაფერი გაუკეთებიათ, მივიღეთ იმიტომ, რომ ჩვენს პარტნიორებს, ასე ვთქვათ, საქართველოს შენარჩუნება სურდათ - მას შემდეგ მათი ყოველი ნაბიჯი არის ანტიევროპული. მთელი რიტორიკა ანტიევროპული იყო. ყველაფერი რუსეთის მოსაწონად გაკეთდა. ვერ ვხვდები, რატომ და როგორ შეუძლია ოკუპირებულ ქვეყანას, როგორიც საქართველოა - ჩვენი ტერიტორიის 20 პროცენტი ოკუპირებულია [რუსეთის მიერ] - ამ როლის შესრულება. მე მესმის სიფრთხილე - ეს იყო საქართველოს მახასიათებელი ბევრ იმპერიასთან ურთიერთობაში, რომ ყოფილიყო ფრთხილი. მაგრამ „ფრთხილსა“ და „კოლაბორაციონისტს“ შორის ძალიან დიდი განსხვავებაა და დღეს სწორედ აქ ვართ.
თქვენ ამბობთ, რომ საქართველოს მთავრობა რუსეთთან თანამშრომლობს?
საქართველოს მოსახლეობისთვის ასე ჩანს, რადგან როცა ყოველ ნაბიჯს დგამ, რათა რუსეთს ასიამოვნო და არა საქართველოს ინტერესები დაიცვა - იქნება ეს პოზიციები უკრაინის ომთან დაკავშირებით, არის თუ არა ეს ომზე პოზიცია საქართველოში, რომელსაც ახლა ამხელენ, იქნება ეს პოზიციები რუსულ კანონთან დაკავშირებით, რაც მხოლოდ რუსეთმა და პრორუსულმა ქვეყნებმა მიიღეს - ყველა ეს ფაქტი რუსეთთან თანამშრომლობაზე მიუთითებს.
თქვენ მთელი ცხოვრება დიპლომატიაში გაატარეთ და უაღრესად გამორჩეული დიპლომატი იყავით, სანამ პოლიტიკაში შეხვიდოდით. არ იქნება უგუნური ისეთი ქმედებების განხორციელება, რომელმაც შესაძლოა რუსეთის ანტაგონიზაცია მოახდინოს?
სწორედ ამას ვამბობ. ეს გითხარით რამდენიმე წუთის წინ. მე მესმის სიფრთხილე და მე ვიყავი - ალბათ ერთადერთი - ქართველი პოლიტიკოსი ან პოლიტიკური ფიგურა ახლო წარსულში, რომელმაც რუსეთთან მოლაპარაკება მოახდინა, მიაღწია შედეგს მოლაპარაკების შედეგად და ეს შედეგი ქმედებად გარდაქმნა. არასოდეს ვყოფილვარ რუსეთის პროვოცირების ან ანტაგონიზმის გაღვივების მომხრე. თუმცა, აშკარა განსხვავებაა სიფრთხილესა და საქართველოს ინტერესების დაცვასა და რიტორიკის გამოყენებას შორის, რომელიც საბოლოო ჯამში სარგებელს მოუტანს ქვეყანას, რომელიც ტერიტორიის ნაწილი ოკუპირებული აქვს.
ევროპასა და რუსეთს შორის ახლა აშკარა გამყოფი ხაზებია. მარტივად რომ ვთქვათ, ევროპა ანტირუსულია და რუსეთი ანტიევროპულია. ამ მომენტში, ევროპულ ოჯახში გაწევრიანებაზე ასპარეზობა ნიშნავს რუსეთის წინააღმდეგ ოჯახში გაერთიანებას, არა?
ეს ძალიან გამარტივებულად ნათქვამია.
მაგრამ ეს საქართველოს პოზიციას საფრთხეს არ შეუქმნის?
რას ნიშნავს ეს? საქართველო ნეიტრალური არაა, არასოდეს გამოუჩენია სრულად ნეიტრალური პოზიცია. ჩვენ ყოველთვის ვცდილობდით ძლიერი მეგობრობა და ალიანსები დაგვემყარებინა, რადგან საქართველო მის პარტნიორებს აფასებს. და რაც საქართველოსთვის ყველაზე საშიშია იზოლაციაში ყოფნაა. მეგობრებისგან იზოლირება არის ის, რაც საქართველოს არასოდეს გაუკეთებია - დღემდე.
იყო ევროპის ან შეერთებული შტატების პარტნიორი, გყავდეს მეგობრები, რომლებიც ქვეყნის განვითარებაში გეხმარებიან, ეს ნორმაა ბოლო 30 წლის განმავლობაში. ეს საქართველოს საფრთხეს არანაირად არ აყენებს. ეს ძალიან რუსული ნარატივია, იმის თქმა, რომ ჩემი მტრების მეგობარი ხარ. არავინ არაა რუსეთის მტერი: რუსეთმა დაიწყო აგრესია უკრაინაში და რუსეთმა დაიწყო აგრესია დასავლურ ძალებთან. რუსეთმა დაიწყო ომი საქართველოში. რუსეთმა დაიწყო ყველა ომი თავის მეზობლებთან უახლეს ისტორიაში.
ასე რომ, ყველა ეს ნარატივი - რაც არ უნდა გააკეთო, რა ნაბიჯებიც არ უნდა გადადგა, შეიძლება იყოს ის, რაც რუსეთს ეწინააღმდეგება - რუსეთს ლეგიტიმაციას აძლევს, დაიწყოს ნებისმიერი რამ შენს წინააღმდეგ. ეს არის ძალიან მარტივი და ძალიან მცდარი.
თქვენ ძალიან სერიოზული უფლებამოსილებები აიღეთ. ფაქტობრივად თქვენს ქვეყანაში ერთადერთი ხმა ხართ, რომელიც ძალიან დარწმუნებით და სიცხადით იცავს პოზიციებს.
მაგრამ მე არ ვარ ერთადერთი ხმა. მე ხალხის ხმა ვარ. მე იმ ხალხის ხმა ვარ, რომელიც გაზაფხულზე, გასული წლის მარტში ქუჩაში იყო. მე, ძალიან მკაფიოდ, ახალგაზრდების ხმა ვარ. როცა ქუჩაში გავდივარ, რისიც არ მეშინია, ხელისუფლების წარმომადგენლებისგან განსხვავებით, ახალგაზრდები მესალმებიან. რეალურად, რაც უფრო ახალგაზრდები არიან, მით უფრო თბილები არიან, რაც ძალიან დამამშვიდებელია, როცა ამ ქვეყნის მომავალზე ვფიქრობ. თუ მე არ ვიქნები, ეს იქნება ვინმე სხვა, რადგან ეს ქვეყანა არ აპირებს თავისი მომავალი დაკარგოს იმ ადამიანების ხელში, რომლებსაც საქართველოს ეროვნული ინტერესები არ აქვთ.
26 ოქტომბერს ახალი არჩევნები იქნება. თუ მოქმედი ხელისუფლება დაბრუნდება ძალაუფლებაში, ამის შემდეგ რამდენიმე თვეში, დეკემბერში, თქვენ გადადგებით?
არ ვფიქრობ, რომ ისინი არჩევნებს მოიგებენ. ვერ ვხედავ რაიმე ნიშანს, რომ მათ შეუძლიათ არჩევნების მოგება. და მთელი ჩემი დღევანდელი აქტივობა და ჩემი ხედვა ამ ქვეყნის შესახებ ეფუძნება იმ ფაქტს, რომ ჩვენი ევროპული მომავალი და დემოკრატიული მომავალი მოიგებს არჩევნებს და არა რომელიმე კონკრეტული პარტია, არამედ ეს ნათელი მომავალი. ადამიანების უმეტესობა, თუ ვსაუბრობთ „თუ“-ზე, ახალგაზრდების უმეტესობა სხვა შემთხვევაში საქართველოდან წავა. ამიტომაც ვარ დარწმუნებული, რომ სხვაგვარად არ იქნება.
თქვენ დეკემბერში გადადგებით. თქვენ ახლა თქვით, რომ საქართველოში პროევროპული კონტიგენტის და ახალგაზრდების ხმა ხართ. როცა გადადგებით, რას აპირებთ? თქვენს მომავალზე გიფიქრიათ?
არ არსებობს „როდის“ გადავდივარ, არ არსებობს „თუ“. ჩვენი აქცენტი 26 ოქტომბერია. მე მხოლოდ მჯერა, რომ არჩევნებში გავიმარჯვებთ.
ელით თუ არა, რომ მეორე ვადითაც იქნებით? ეს შესაძლებელია?
არ ვიცი.
იქნებით თუ არა ღია კიდევ ერთი ვადის იდეისთვის?
მე, რა თქმა უნდა, თანახმა ვარ ნებისმიერ ფორმაზე, რომლითაც შემიძლია მიზანს ვემსახურო - რაც ასევე არის ოქტომბრის არჩევნების მიზანი - დავბრუნდეთ ევროპულ გზაზე. ეს ნიშნავს, ამ ქვეყნისთვის გზის გაკვალვას ევროპასთან მოლაპარაკებების დაწყებამდე ისე, როგორც ეს უკრაინამ და მოლდოვამ გააკეთეს. როგორც კი ეს გაკეთდება, მიმაჩნია, რომ ჩემი საქმე დასრულებულია. რა გზით გავაკეთებ ამ საქმეს, ეს სხვა საკითხია.
თუ ეს არ მოხდა, ელოდებით თუ არა “სანგრებში” დაბრუნებას და ხელისუფლებასთან ბრძოლას?
არაფერს ველოდები. მე ველი, რომ ქართველი ხალხი არჩევნებს მოიგებს და მათ, რა თქმა უნდა, არ მოუწევთ რაიმე სახის “სანგრებში” დაბრუნება.
თქვენ ამბობთ, რომ “ქართული ოცნება” არ გაიმარჯვებს. ალტერნატივა პრეზიდენტი სააკაშვილია, რომელთანაც თქვენ გარკვეული ისტორია გაქვთ?
არა, ის ალტერნატივა არაა. რეალურად, სააკაშვილი ძალიან აქტუალური აღარ არის. მისი პარტია ერთ-ერთი პარტიაა, რომელიც ევროპული პლატფორმის ნაწილია, მაგრამ ეს მხოლოდ ერთია, იქ სხვაც ბევრია, არის ორი, სამი სხვა აშკარა პოლიტიკური ძალა, რომელიც ამ ევროპული პლატფორმის ნაწილია და ამ პოლიტიკური პარტიების მომავალი კოალიცია იქნება.
ჩემი შეხედულება და რაც ჩაწერილია ქარტიაში, რომელსაც ჩვენ ხელი მოვაწერეთ, არის ის, რომ პირველ წელს, რომელმაც ევროპული მოლაპარაკებების დაწყებამდე უნდა მიგვიყვანოს, უნდა იყოს მოკლევადიანი პარლამენტი და ტექნიკური მთავრობა. თქვენ ინდოეთიდან ხართ, თქვენ ნახეთ რა მოხდა ბანგლადეშში და ეს ერთადერთი მაგალითი არაა.
როდესაც ქვეყანაში კრიზისია, როგორც ახლა გვაქვს, უნდობლობა პოლიტიკური პარტიებისა და პოლიტიკოსების მიმართ ფართოდაა გავრცელებული. ვფიქრობ, ჩვენ გვჭირდება დრო, რომლის დროსაც ეს პოლიტიკური პარტიები შეძლებენ შექმნან კოალიცია პარლამენტში, რათა სამუშაო შესრულდეს და მოლაპარაკებების მაგიდასთან დაგვაბრუნონ. ტექნიკურმა მთავრობამ მიმდინარე საქმეები უნდა მოაგვაროს და ფოკუსირება მოახდინოს ნდობის აღდგენაზე - როგორც შიდა, ხალხის ნდობა პოლიტიკის მიმართ, ასევე გარეთ, ჩვენს საერთაშორისო პარტნიორებთან, რომელთა ნდობა სერიოზულად შემცირდა.
და ამ ტექნიკური მთავრობის სხვა ძალიან მნიშვნელოვანი ასპექტია ის რომ ეს პირდაპირი გზაა დეპოლარიზაციის მისაღწევად - ერთ-ერთი მოთხოვნა, რომელიც ჩვენ ევროკავშირისგან გვაქვს. და არაფერია იმაზე მეტად დეპოლარიზებული, ვიდრე ადამიანები, რომლებიც სამოქალაქო საზოგადოებისგან მოდიან და რომლებიც აპირებენ გაუმკლავდნენ საქმეს, ვიდრე იდეოლოგიურად დაუპირისპირდნენ ერთმანეთს.
თქვენ ჩინეთთან ახალ მეგობრობას ამყარებთ, რომელიც პირდაპირ დასავლეთის მოწინააღმდეგეა. საქართველოში ჩინეთის შეღწევის ხარისხი გასაოცარია. როგორ უყურებთ ამას? განგაშით?
ვფიქრობ, რომ უპირველეს ყოვლისა, ჩვენ რაღაც მომენტში ნულოვანი ჯამის თამაშიდან უნდა გამოვიდეთ, რომელიც ამბობს, რომ თქვენ მეგობრობთ ამ ძალასთან, ასე რომ, თქვენ არ შეგიძლიათ ამ ძალასთან მეგობრობა. ჩვენ ძალიან რთულ რეგიონში ვართ. მახსოვს 2004 წელს, როდესაც პრეზიდენტი ჯორჯ ბუში ეწვია საქართველოს და მთელი მოსახლეობის მოწონება დაიმსახურა.
მისი ვიზიტიდან რამდენიმე თვის შემდეგ, საქართველოს ირანის პრეზიდენტი ეწვია. და ამერიკელებს ამაზე პრობლემა არ ჰქონდათ, რადგან მათ ესმოდათ, რომ ეს არის რეგიონი, რომელშიც გარკვეული ურთიერთობები უნდა არსებობდეს. ვფიქრობ, რომ ჩვენ შეგვიძლია ჩინეთთან ბიზნესურთიერთობები გვქონდეს. მთელ სამყაროს აშკარად აქვს გარკვეული სახის ბიზნესი ჩინეთთან და ჩვენს ბევრ მეგობარს უფრო მეტი, ვიდრე მხოლოდ ბიზნესი, რადგან ჩინეთი ძალიან დიდი ძალაა, რომელიც თითქმის ყველგან არის წარმოდგენილი. ასე რომ, ჩვენ სხვის ბრძოლებს არ ვაწარმოებთ.
ამავდროულად, ჩვენი ეროვნული ინტერესებიდან გამომდინარე და არა იმის გამო, თუ როგორ უყურებენ ჩვენი პარტნიორები ჩინეთს, და იმის გამო, რომ ჩვენ ვნახეთ მაგალითები, თუ როგორ იქცევიან ჩინეთი ან ჩინური კომპანიები პატარა ქვეყნების მიმართ, როდესაც ისინი არ იხდიან თავიანთ ვალს, ვფიქრობ, რომ ჩვენ ბევრად უფრო ფრთხილი უნდა ვიყოთ, ვიდრე რაც ვნახეთ დღევანდელი მთავრობისგან ჩინეთთან ურთიერთობისას.
ასე რომ, ეს გამორიცხვის საკითხი არაა. ეს ფრთხილად ყოფნის საკითხია კონტრაქტების დაწერისას, რომ არ მივიღოთ კონფიდენციალური კონტრაქტები, რაც ბევრ საჯარო კონტრაქტში ხდება, რომელსაც ჩინეთი აწერს ხელს, და ვიყოთ ძალიან ფრთხილად ვალის პირობებთან დაკავშირებით, რომლებიც გათვალისწინებულია პირობებში და რა თქმა უნდა, ძალიან ფრთხილად ვიყავით სტრატეგიულ აქტივებთან, როგორიცაა პორტები, ან აეროპორტები, ან ძირითადი მაგისტრალები. ეს შავ-თეთრი სურათი არაა. საუბარია ამ ქვეყნის პასუხისმგებლობით მართვაზე. და როცა ამას აკეთებ, იღებ ზომებს, რომლებიც გრძელვადიან პერსპექტივაში ინარჩუნებს ამ ქვეყნის ეროვნულ ინტერესებს და არა მყისიერ მიღწევებს.
თქვენ ცოტა ხნის წინ ისაუბრეთ ნეიტრალიტეტის წინააღმდეგ, როდესაც უკრაინის ომზე და პოზიციის დაკავების მნიშვნელობაზე საუბრობდით. მინდოდა მეკითხა - საქართველო ნეიტრალური იყო, როცა 2020 წელს სომხეთს, თქვენს უშუალო მეზობელს თავს დაესხნენ.
ეს სხვა სახის ნეიტრალიტეტია. ჩვენ ნეიტრალური ვართ ჩვენს ორ მეზობელს შორის, რომლებთანაც საუკუნეებია შესანიშნავი ურთიერთობები გვაქვს. ჩვენ ორი თემი გვყავს, თითოეული დაახლოებით, 200,000-ს შეადგენს. ჩვენ არასდროს გვქონია შემთხვევა ჩვენს თემებს ერთი მეორის წინააღმდეგ გაეკეთებინათ არჩევანი. კონფლიქტი საქართველოს ტერიტორიაზე არ მიმდინარეობდა. ძალიან მნიშვნელოვანია, რომ კავკასიაში ეს ბალანსი ვინმემ შეინარჩუნოს. ორივე ქვეყანა აფასებს იმას, რომ ჩვენ არ გვიცდია ერთმანეთის ომში ბრძოლა. და ამის სხვა ალტერნატივა არ არსებობს.
მაშინაც კი, როცა აზერბაიჯანი სომხეთის ტერიტორიულ მთლიანობას ემუქრება?
საქართველო ამ ორ ქვეყანას შორის პოზიციას ვერ დაიკავებს, რადგან ჩვენ ამ ძალიან პატარა კავკასიის ნაწილი ვართ, რომელშიც სტაბილურობა უნდა შევინარჩუნოთ. და საუკუნეების მანძილზე სტაბილურობის ერთადერთი მცველი საქართველო იყო.
კიდევ ერთხელ, რასაც მე ვამბობ, არის ის, რომ ორივე ქვეყანას ესმის ეს ნეიტრალიტეტი - თუ გსურთ რომ ამას ასე უწოდოთ, მაგრამ ის განსხვავდება უკრაინისგან. უკრაინის ისტორია საქართველოს მსგავსია - რუსეთის იმპერიის, საბჭოთა იმპერიის და მისი რეპრესიების წინაშე ყოფნა.
ბოლო დროს საქართველოს ოკუპაცია და აგრესია, აგრესია ყირიმის წინააღმდეგ, აგრესია ახლა ისევ უკრაინის წინააღმდეგ. ამიტომ სოლიდარობა უნდა იყოს. ეს არ ნიშნავს იმას, რომ ჩვენ უკრაინასთან ერთად, იარაღს დავიჭერთ. ჩვენ ეს არ შეგვიძლია და უკრაინელებს ეს ძალიან კარგად ესმით.
ბევრი სხვა პარტნიორია, ვისაც მათი მხარდაჭერა ბევრად უფრო აქტიურად შეუძლია, ვიდრე საქართველოს. მაგრამ მორალური სოლიდარობა უნდა იყოს, რადგან ჩვენ გვქონდა მორალური სოლიდარობა უკრაინისგან, მათ შორის საქართველოს წინააღმდეგ [რუსეთის] პირველი ომის დროს, რომელიც ყველას დაავიწყდა, რაც დამოუკიდებლობის დროს იყო, როდესაც რუსეთმა სეპარატისტული კონფლიქტები გამოიყენა საქართველოს წინააღმდეგ და როდესაც უკრაინა ძალიან ეფექტურად იდგა საქართველოს მხარეს.
